Wirus HPV. Kiedy wykonać test HPV?
Czym jest wirus HPV?
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV- Human Papilloma Virus) jest szeroko rozpowszechniony w społeczeństwie. Badania wykazały, że istnieje ścisły związek pomiędzy powstawaniem raka szyjki macicy, sromu, prącia, odbytu a infekcją wirusem HPV. Za to odkrycie w 2008r. prof. Harald zur Hausen został uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii.
Wirus brodawczaka ludzkiego HPV to DNA wirus z rodziny papillomawirusów. Istnieje ponad 120 typów tego wirusa, z których większość to niegroźne wirusy skórne powodujące różnego rodzaju brodawki i kurzajki na dłoniach, piętach i stopach, a także na skórze twarzy.
Kilkadziesiąt typów wirusa HPV to wirusy przenoszone drogą płciową. Szczególnie groźne są genitalne wirusy HPV typu 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59 oraz 68. Część z nich jest odpowiedzialna za powstawanie łagodnych zmian skóry i błony śluzowej narządów rozrodczych w postaci kłykcin, zrogowaceń lub brodawek płciowych. Z kolei z rozwojem groźnych zmian nowotworowych, takich jak rak szyjki macicy, rak jamy ustnej, rak ustogardła i rak prącia, związane są typy wysokiego ryzyka: HPV16 i HPV18.
Najczęściej wykrywanymi w naszej populacji, genitalnymi wirusami HPV są typy 6, 11, 16, 18, 31, 33.
Zakażenie HPV jest najczęstszą chorobą przenoszoną drogą płciową i większość ludzi przechodzi zakażenie HPV bezobjawowo. U części osób zakażenie utrzymuje się przez długie lata, co sprzyja rozwojowi takich nowotworów jak:
- raka szyjki macicy,
- raka sromu,
- raka pochwy,
- raka ustnej części gardła,
- raka odbytu
Nowotwory związane z HPV stanowią około 3% wszystkich przypadków raka wśród kobiet i 2% wśród mężczyzn.
Jak rozpoznać brodawki narządów płciowych.
Pojawiają się jako płaskie zmiany, małe guzki przypominające kalafior (kłykciny kończyste) lub maleńkie wypustki przypominające łodygi. U kobiet brodawki narządów płciowych pojawiają się głównie na sromie, ale mogą również występować w pobliżu odbytu, na szyjce macicy lub w pochwie.
U mężczyzn brodawki narządów płciowych pojawiają się na penisie i mosznie lub wokół odbytu. Brodawki narządów płciowych rzadko powodują dyskomfort lub ból, chociaż mogą swędzieć lub być tkliwe.
Infekcja wirusem HPV - Przyczyny
Infekcja HPV występuje, gdy wirus dostanie się do organizmu, zwykle przez przecięcie, otarcie lub małe rozdarcie skóry. Wirus przenosi się głównie przez bezpośredni kontakt z zainfekowaną skórą.
Infekcje HPV narządów płciowych są przenoszone przez stosunek płciowy, seks analny i inny bezpośredni kontakt ze skórą w okolicy narządów płciowych. Niektóre infekcje HPV, które powodują uszkodzenia jamy ustnej lub górnych dróg oddechowych, są przenoszone przez seks oralny.
Szacuje się, że nawet 20% kobiet jest zakażonych wirusem HPV przenoszonym drogą płciową. Ze względu na to, że HPV rzadko wywołuje nasilone objawy kliniczne, większość kobiet nawet nie wie, że ma wirusa i może go przenieść na swojego partnera. Mężczyźni również bardzo często ulegają zakażeniu wirusem HPV i mogą go przenieść na swoje partnerki.
Jeśli jesteś w ciąży i masz zakażenie HPV z brodawkami narządów płciowych, możliwe, że Twoje dziecko może się zarazić podczas porodu. Czasami infekcja u matki może spowodować papilomatozę - nienowotworowe narośla w krtani dziecka.
Zapobieganie zakażeniom HPV
W celu zmniejszenia ryzyka zakażenia wirusem HPV zaleca się:
- wykonywanie szczepień profilaktycznych dziewcząt przed rozpoczęciem przez nie współżycia seksualnego. Szczepienia, by zapewnić pełną ochronę, przeprowadzane są w 3 dawkach.
- rutynowo wykonywana kontrola cytologiczna.
- aby zmniejszyć ryzyko zakażenia HPV i rozwoju raka szyjki macicy zaleca się stosowanie prezerwatyw.
- ograniczenie ryzykownych zachowań seksualnych i liczby parterów seksualnych
- należy pamiętać, że ogólne osłabienie odporności organizmu również jest czynnikiem ryzyka rozwoju zakażenia wirusem HPV jak i raka.
Wirus HPV - leczenie
Leczenie, ze względu na brak jednej uniwersalnej metody leczenia wszystkich typów wirusa HPV (brodawczaka ludzkiego), zazwyczaj ma charakter immunomodulacyjny i polega na wspomaganiu organizmu w taki sposób, żeby zwiększyć jego odporność i ułatwić mu uporanie się z wirusem.
Niektóre typy wirusa brodawczaka ludzkiego (np. wywołujące zwykłe brodawki skóry) są podatne na stosowanie pewnych leków dermatologicznych, w innych przypadkach całkowite pozbycie się wirusa z organizmu jest bardzo trudne lub wręcz niemożliwe.
Chorobę wywołaną przez wirusy leczy się z nadzieją, że ich liczba w organizmie znacząco zmaleje po usunięciu ogniska choroby. W chorobach nowotworowych łączy się leczenie chirurgiczne z radioterapią i chemioterapią.
Test HPV - zalety
Dzięki badaniom w kierunku HPV, w niektórych krajach skandynawskich, udało się wyeliminować prawie całkowicie przypadki raka szyjki macicy.
Pozytywny test na HPV umożliwia ukierunkowaną profilaktykę i zmniejszenie prawie do zera ryzyka powstania nowotworu. Pacjentki częściej robią cytologię i kolposkospię, co umożliwia usuwanie wszelkich zmian we wczesnej fazie. Ponadto masowe szczepienia nastolatek przeciwko HPV (w niektórych krajach również chłopców), skutecznie zminimalizowały koszty związane z leczeniem raka szyjki macicy, prącia, odbytu i sromu oraz niektórych nowotworów głowy i szyi.
Polecamy jeden z naszych testów na zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego:
- HPV Test PCR - 170 zł !
- PAKIET#1: 40 wirusów HPV (38+6), HSV-1 i HSV-2 - 270 zł
- PAKIET#2: HPV (38+6), Chlamydia trachomatis, Ureaplasma urealyticum, Neisseria gonorrhoeae - 270 zł
- PAKIET#3: HPV (38+6), HSV-1, HSV-2, Chlamydia trachomatis, Ureaplasma urealyticum, Neisseria gonorrhoeae - 360 zł
Test HPV - Na czym polega dwuetapowy test metodą PCR na obecność wirusa HPV?
Pierwszy etap badania
wskazuje, czy mieliśmy kontakt z wirusem HPV, bez określania, którego typu. Nasz test PCR wykrywa sekwencje DNA wirusa (nawet znajdującego się w uśpieniu) charakterystyczne dla 38 genitalnych typów HPV, takich jak: 6, 11, 16, 18, 30, 31, 33, 34, 35, 39, 42, 43, 45, 51, 52, 53, 54, 56, 58, 59, 61, 62, 66, 67, 68, 70, 72, 73, 74, 82, 83, 84, 90, 91, CP8304, JC9710, IA09, mM7
Drugi etap badania
realizowany jest przy dodatnim wyniku I etapu i polega na wykonaniu tzw. Multiplex PCR. Umożliwia on genotypowanie, czyli dokładne wskazanie obecności w badanym materiale konkretnego typu HPV (jednego lub kilku). Wykrywane są najczęściej występujące w naszej populacji typy brodawczaka (ponad 90% wszystkich infekcji): HPV6, HPV11, HPV16, HPV18, HPV31 i HPV33.
Etap ten ma na celu określenie, czy mamy do czynienia z aktywną infekcją najbardziej onkogennych wirusów HPV16 lub HPV18, czy niskiego ryzyka: HPV6 lub HPV11 powodujących np. kłykciny kończyste lub wirusami tzw. średniego ryzyka HPV31 lub HPV33. Na te właśnie typy wirusa HPV dostępne są szczepionki.
Najważniejsza w badaniu HPV jest wiedza, czy mieliśmy kontakt z wirusem HPV, a jeśli tak, to czy są to typy wysokoonkogenne. Wielu badaczy sugeruje nawet, żeby wszystkie badania w kierunku HPV ograniczyć jedynie do dwóch typów: HPV16 i HPV18, czyli największego ryzyka powstania nowotworów. Pozostałe typy są rzadko występujące lub mogą powodować jedynie niegroźne zmiany chorobowe.
Test na HPV - Nasze doświadczenie w wykrywaniu brodawczaka ludzkiego:
W Laboratorium "Bio-Genetik" NZOZ wykonano do tej pory ponad 10 tys. badań w kierunku HPV.
Z badań statystycznych wynika, że co czwarta próbka wykazywała wynik dodatani, czyli potwierdzono obecność DNA wirusa HPV w badanych materiałach biologicznych (głównie w wymazach z szyjki macicy).
Około 40% wszystkich wyników dodatnich dotyczyła wirusów HR (High Risk) wysokoonkogennych HPV16 i HPV18, 15% - średniego ryzyka HPV31 i HPV33, a 10% - niskoonkogennych HPV6 i HPV11.
Jak wykonać pobranie po zamówieniu naszego testu na HPV?
Mężczyźni:
Wymaz z cewki i rowka zażołędnego wykonują samodzielnie zgodnie z instrukcją. Można również udać się do lekarza dermatologa lub urologa.
Kobiety:
Panie powinny udać się do swojego ginekologa lub położnej w celu pobrania wymazu z szyjki macicy (tak jak do cytologii) i/lub miejsc zmienionych (np. ścian pochwy, warg sromowych, okolic odbytu itp.). Pobranie jest bezbolesne, ponieważ szyjka macicy od strony pochwowej nie jest unerwiona.
Skuteczne, samodzielne pobranie wymazu z nabłonku szyjki macicy ułatwia zestaw Evalyn Brush. Zestaw dla kobiet do samodzielnego pobierania wymazu z szyjki macicy daje możliwość w prosty, wygodny i skuteczny sposób pobierania próbek do testów PCR w kierunku: HPV, HSV, Chlamydia, Ureaplasma, Mycoplasma, Neisseria i in.
Samodzielnie można również pobrać wymazy z miejsc zmienionych takich jak: gardło, policzki, język, okolice odbytu, warg sromowych, penisa itp. Podstawową zasadą jest pobranie komórek nabłonka z tych miejsc, które miały bezpośredni kontakt z zakażoną tkanką, czyli w których spodziewamy się obecności DNA wirusa.
Zakażenia wirusem HPV - pytania często zadawane przez naszych klientów:
Czy wykrycie u mnie wirusa HPV oznacza, że będę miała raka szyjki macicy?
Nie! Wręcz odwrotnie. Zakażenie wirusem HPV świadczy o zwiększonym ryzyku rozwoju raka szyjki macicy. Ryzyko jest bardzo duże w przypadku obecności HPV16 lub HPV18, czyli typów najbardziej onkogennych.
W praktyce jednak okazuje się, że szansa powstania raka szyjki macicy u pacjentek, u których nastąpiło wczesne wykrycie wirusa HPV, spada niemal do zera. Dlaczego? Otóż sama wiedza, że jest się w grupie dużego ryzyka powoduje, że tzw. "dziewczyny z HPV" dużo częściej chodzą na kontrolę ginekologiczną i wykonują badanie cytologiczne, nawet co pół roku. Wszelkiego rodzaju zmiany na szyjce macicy są natychmiast leczone, usuwane itd.
W krajach skandynawskich profilaktyka raka szyjki macicy i wiedza o HPV doprowadziły do prawie całkowitej eliminacji przypadków raka szyjki macicy.
Czy da się wyleczyć wirusa HPV?
Niektóre typy wirusa brodawczaka ludzkiego (np. występujące zwykłe brodawki skóry lub kurzajki) są podatne na stosowanie niektórych leków dermatologicznych, w innych przypadkach całkowite pozbycie się wirusa z organizmu jest bardzo trudne lub wręcz niemożliwe.
Leczenie polega głównie na usuwaniu patologicznych zmian chirurgicznie, leserem lub wymrażaniem. Kluczowe jest wykonywanie badań cytologicznych, usuwanie wszelkich zmian struktur szyjki macicy, a przy licznych wznowach usunięcie całej szyjki macicy. Szczepionka przeciw HPV również pobudza układ odpornościowy, który może całkowicie wyeliminować obecność wirusa.
Z czego bierze się wirus HPV?
Wirus HPV przenosi się przez bezpośredni kontakt zdrowego nabłonka z zakażoną tkanką. Stosowanie prezerwatyw znacznie utrudnia ten bezpośredni kontakt i zmniejsza ryzyko zakażenia wirusem HPV. Wirus brodawczaka ludzkiego jest najczęściej przenoszonym patogenem drogą płciową.
Czy wirus HPV jest w ślinie?
Nie wykrywa się obecności wirusa HPV ani w ślinie, ani w krwioobiegu. Jedyną, skuteczną metodą potwierdzenia obecności tego wirusa, jest metoda genetyczna PCR (reakcja łańcuchowa polimerazy). PCR wykrywa specyficzne sekwencje DNA HPV w wymazach komórek nabłonka pobranych z tych miejsc, gdzie doszło do infekcji. Najczęściej badanymi materiałami biologicznymi u kobiet są wymazy z szyjki macicy lub końcowego odcinka pochwy, wymazy z warg sromowych oraz okolic odbytu. U mężczyzn pobiera się wymaz z cewki moczowej oraz rowka zażołędnego lub okolic odbytu.
Czy wirus HPV zostaje na zawsze?
Jeżeli układ odpornościowy nie wyeliminuje obecności zainfekowanych komórek, wirusowe DNA, wbudowane z materiał genetyczny gospodarza, może być obecne przez wiele lat. Wirus w stanie latencji (uśpieniu) jest nieszkodliwy i niewidoczny. Niestety, może on uaktywnić się po wielu latach pod wpływem różnych czynników. Większość przypadków raka szyjki macicy dotyczy kobiet powyżej 50 r.ż., które zaraziły się wirusem wiele lat wcześniej.